Κυριακάτικο Ξύπνημα

 

Κυριακάτικο ξύπνημα με την καμπάνα της εκκλησίας. Το καλό άσπρο φουστανάκι, ο βαφτιστικός σταυρός, άσπρα σοσόνια  χωμένα σε άσπρα παπουτσάκια, κουμπωτά από του Μούγερ. Σφιχτή αλογοουρά με τεράστιο φιόγκο, φτιαγμένο από την κορδέλα της πασχαλινής λαμπάδας (τίποτε δεν πήγαινε χαμένο) και το μικρό παχουλό χεράκι να κρατάει σφιχτά το τραχύ, δουλεμένο χέρι του μπαμπά. 

Ντιν – νταν η καμπάνα, και δρόμο για την κυριακάτικη λειτουργία.

Θεόρατη μου φαινόταν τότε η εκκλησία, μαρμάρινα σκαλιά, τεράστιες πόρτες, ο τρούλος, τα κεριά. Έτρεχα να φιλήσω τις εικόνες, όπως φιλούσα στο σπίτι τις φωτογραφίες των παππούδων και των θείων. Έτσι δικούς μου ανθρώπους, τους φανταζόμουν και τους αγίους. Ήταν «ψηλά στον ουρανό» μου έλεγαν, αλλά εγώ δεν το πολύ-καταλάβαινα, γιατί όταν κοιτούσα ψηλά δεν έβλεπα τίποτε. Μόνο που τους φανταζόμουν, σαν τον παππού και τη γιαγιά, σε κάποιο μακρινό μέρος, να μας σκέφτονται και να ανησυχούν για μας.

Δεν καταλάβαινα τίποτε από τη θεία λειτουργία, ήμουν-δεν-ήμουν πέντε χρονών, αλλά έκανα πιστά το σταυρό μου όταν έβλεπα και τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Από την άλλη, δεν μου άρεσε που έπρεπε να στέκομαι τόση ώρα όρθια, αλλά προτιμούσα να κάθομαι σ’ εκείνες τις μεγάλες ξύλινες καρέκλες που ήταν στολισμένες με σταφύλια και παγώνια και ήταν κολλημένες στον τοίχο. Τι παράξενες καρέκλες που ήταν αυτές! Το κάθισμά τους έμοιαζε με την πόρτα της ντουλάπας, άνοιγε κι έκλεινε. Σηκωνόμουν ή καθόμουν, το ανέβαζα και το κατέβαζα. Αλλά καμιά φορά το βαρύ ξύλο ξέφευγε από τα μικρά μου χέρια κι έπεφτε με πάταγο. «Σσσσς», γυρνούσαν όλοι και με κοιτούσαν επιτιμητικά, κι εγώ ήθελα να βουλιάξω πίσω, να γίνω ένα με την πλάτη της καρέκλας, να με καταπιεί το ξύλο!

Μερικές φορές η λειτουργιά τελείωνε και ούτε που το είχα καταλάβει, άλλες πάλι δεν έλεγε να τελειώσει κι εγώ πείναγα, γιατί έπρεπε να κοινωνήσω και ήμουν νηστική από το προηγούμενο μεσημέρι. Μου άρεσε η «Θεία Κοινωνία» («μεταλαβιά» τη λέγαμε στο σπίτι), ο παππούλης που σου έδινε «χρυσό δοντάκι» - κάθε φορά κοίταγα στο κουταλάκι να βρω το δοντάκι και δεν ήταν εκεί, πάλι κάποιος άλλος το είχε προλάβει!  Όταν γυρνούσα στο σπίτι, έτρεχα στον καθρέφτη και κοίταζα με αγωνία, αλλά μετά από τόσες μεταλήψεις, ούτε ένα χρυσό δόντι δεν είχε φυτρώσει. (Αλλά εκείνος ο γύφτος, που περνούσε από τη γειτονιά κι αντάλλαζε παλιά μπουκάλια με ολοκαίνουργια μανταλάκια της μπουγάδας, ναι, εκείνος είχε δυο χρυσά δόντια μπροστά, όταν άνοιγε το στόμα του. Αυτός λοιπόν, πρέπει να είχε πάρει πολλές μεταλαβιές στη ζωή του!). Μου άρεσε και η γεύση, με γλύκαινε και με ζέσταινε καθώς κυλούσε στο άδειο μου στομαχάκι. Μου είχαν πει πως τη φτιάχνουν από κρασί, κι εγώ πίστευα πως όλα τα κρασιά είναι έτσι γλυκά αφού δεν με άφηναν να πιω  κρασί στο σπίτι. Δοκίμασα λοιπόν μια φορά να πιω κρυφά από το ποτήρι του μπαμπά, έλαχε να είναι ρετσίνα κι αυτό ήταν αρκετό. (Χρόνια αργότερα διάβαζα περιγραφές κρασιών, για λεπτές φρουτώδεις γεύσεις και γήινα αρώματα και το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ ήταν η μυρωδιά και η γεύση της ρετσίνας να με πνίγει.)

 Έξω από την εκκλησία ήταν ένα εικονοστάσι πάνω σε μια μαρμάρινη βάση. Σ’ αυτή τη βάση υπήρχε μια σχισμή που μπορούσες να ρίξεις ένα νόμισμα. «Κλινκ» έκανε το πενηνταράκι όταν έπεφτε μέσα και φανταζόμουν ένα θησαυρό από πενηνταράκια που θα τα έδινα όλα στους φτωχούς και δεν θα πεινούσαν πια. Αφού έκανα το σταυρό μου πάλι, έτρωγα το μικρό μου αντίδωρο και πίσω στο δρόμο για το σπίτι.

Κι ήταν μια ανηφόρα ατελείωτη αλλά την ανέβαινα με χαρά χωρίς να το καταλαβαίνω γιατί στο σπίτι μας περίμενε η μαμά που μαγείρευε. Το ραδιόφωνο άνοιγε για να ακούμε τις κυριακάτικες εκπομπές με τραγούδια. Ο μπαμπάς καθόταν να διαβάσει την εφημερίδα του και εγώ με την κούκλα μου αγκαλιά έβγαινα στο μπαλκόνι κι απολάμβανα τις μυρωδιές που έβγαιναν απ’ όλες τις κουζίνες της γειτονιάς και το «ψητό της Κυριακής».